Deze website maakt gebruik van cookies die noodzakelijk zijn om de website zo goed mogelijk te laten functioneren. Klik op "Akkoord" als je akkoord gaat met het gebruik van cookies, klik op "Aanpassen" voor meer informatie en om zelf te bepalen welke cookies worden geplaatst.
Prehistorie
Kano van Pesse
In 1955 werd in Drenthe de snelweg A28 aangelegd. Bij het graven werd, ten zuiden van het dorp Pesse, een oud stuk hout uit het veen gehaald. Het voorwerp trok de aandacht van een toevallige passant, die besloot om het te laten onderzoeken. Tot ieders verbazing bleek het om het oudste vaartuig ter wereld te gaan.
Koolstofdatering
De kano is gemaakt van de uitgeholde stam van een grove den. Hij is 298 centimeter lang en 44 centimeter breed. Voor het uithollen is een bijl gebruikt die was gemaakt van steen of hertshoorn.
Via C14-datering, ook wel koolstofdatering genoemd, is aangetoond dat de kano in de periode tussen 8200 en 7600 jaar v. Chr. gemaakt moet zijn. Zo’n 10.000 jaar geleden dus, in een periode die we het Mesolithicum of de midden-Steentijd noemen. Koolstofdatering is een methode waarmee de leeftijd van iets of iemand kan worden vastgesteld aan de hand van de hoeveelheid radioactieve koolstof (C14) die in het voorwerp aanwezig is.
Bewaard in het veen
De kano is in al die jaren goed bewaard gebleven, omdat deze was weggezakt in een rivierbedding met een bodem van veen. Veen is een natte, sponsachtige grondsoort van plantaardig materiaal, gevormd door afgestorven planten in moerassen. Het veen is zuurstofarm heeft hierdoor goede conserverende eigenschappen. Naast voorwerpen zoals de Kano van Pesse zijn er ook resten van mensen en dieren in het veen teruggevonden.
Gevriesdroogd
Eenmaal uit het veen, ontstonden er problemen met de conservering. Om te voorkomen dat de kano zou vergaan, is deze gevriesdroogd. Bij deze techniek worden de in het voorwerp aanwezige watermoleculen omgezet naar ijskristallen, die vervolgens in zeer droge lucht worden verdampt. Micro-organismen overleven dit proces niet, waardoor het voorwerp veel langer geconserveerd blijft.
Discussie
Jarenlang werd getwijfeld of de kano van Pesse wel echt een vaartuig is. Om een einde te maken aan deze discussie, werd in 2001 een reconstructie gemaakt en uitgetest. De boomstam bleek perfect te blijven drijven.
Zelf ontdekken
Je kunt de kano van Pesse bewonderen in het Drents Museum.