Deze website maakt gebruik van cookies die noodzakelijk zijn om de website zo goed mogelijk te laten functioneren. Klik op "Akkoord" als je akkoord gaat met het gebruik van cookies, klik op "Aanpassen" voor meer informatie en om zelf te bepalen welke cookies worden geplaatst.
Modern Drenthe
Kamp Westerbork
In 1939 wordt in de Drentse gemeente Westerbork het Centraal Vluchtelingenkamp Westerbork gebouwd. Dit ‘Kamp Westerbork’ dient in eerste instantie als opvangplek voor Joodse vluchtelingen uit Duitsland. Na de bezetting van Nederland op 1 juli 1942, wordt het een doorgangskamp voor Nederlandse Joden richting de concentratie- en vernietigingskampen in Duitsland, Polen en Tsjechië. Ook na de oorlog blijft het kamp in gebruik. Zo worden er vanaf 1951 duizenden Molukkers in opgevangen.
Doorgangskamp
Wanneer de Duitsers in 1942 Kamp Westerbork overnemen, wordt het omgedoopt tot “Polizeiliches Durchgangslager Westerbork”. In de nacht van 2 op 3 oktober dat jaar worden zo’n 10.000 Joden vanuit werkkampen verspreid over Nederland naar Drenthe vervoerd. Ook de Joden die tot dan toe in vrijheid hadden geleerd, worden systematisch naar Kamp Westerbork getransporteerd. Ze moeten zich op specifieke data ‘vrijwillig’ melden op speciale verzamelplaatsen en worden ’s nachts met een personentrein naar het kamp vervoerd. Daar aangekomen worden ze geregistreerd en ingeschreven in het bevolkingsregister van de gemeente Westerbork.
Leefomstandigheden
De meeste gevangen verblijven slechts een paar dagen, soms een paar weken in het kamp. Een klein aantal verblijft er maanden en soms zelfs jaren. In vergelijking met andere kampen zijn de leefomstandigheden in Kamp Westerbork relatief goed. Zo vinden er weinig mishandelingen en moorden plaats. Gezinnen kunnen er bij elkaar blijven en er is over het algemeen voldoende eten. Ook zijn er een winkel, speeltuin, school, ziekenhuis en theater.
Leven in angst
In het kamp draait alles maar om één ding: voorkomen dat je op het wekelijkse transport richting Duitsland wordt geplaatst. Deze trein heeft als eindbestemming meestal Auschwitz. Soms vertrekt er een trein naar Sobibor, Theresienstadt en Bergen-Belsen. In totaal worden van 15 juli 1942 tot en met 13 september 1944 ruim 100.000 gevangenen vanuit kamp Westerbork per trein gedeporteerd. Slechts 5000 Joden en 32 Roma overleven de Tweede Wereldoorlog.
Moluks opvangkamp
Ook na de oorlog blijven de barakken van Kamp Westerbork bestaan. In eerste instantie is het een gevangenkamp voor NSB’ers, maar in 1951 wordt het opnieuw langdurig in gebruik genomen als opvangkamp. Wanneer in 1949 de republiek Indonesië onafhankelijk wordt, worden christelijke Molukkers uit veiligheidsoverwegingen naar Nederland gerepatrieerd. Zij worden gehuisvest in Kamp Westerbork, dat wordt omgedoopt tot “Woonoord Schattenberg”. Op het hoogtepunt verblijven er zo’n drieduizend Molukkers in het kamp.
Zelf ontdekken
Je leert meer over de indrukwekkende geschiedenis van deze plek in het Herinneringscentrum Kamp Westerbork.