Deze website maakt gebruik van cookies die noodzakelijk zijn om de website zo goed mogelijk te laten functioneren. Klik op "Akkoord" als je akkoord gaat met het gebruik van cookies, klik op "Aanpassen" voor meer informatie en om zelf te bepalen welke cookies worden geplaatst.
Modern Drenthe
Dwingeloo (sterrenkunde)
Na de Tweede Wereldoorlog groeit de aandacht voor ons sterrenstelsel. Sterrenkundige Jan Hendrik van Oort neemt in 1954 het initiatief om een enorme radiotelescoop te bouwen, waarmee het heelal kan worden afgespeurd. Hiervoor is een stille plek nodig, zonder lichtvervuiling. Hij komt terecht op het Dwingelderveld in Drenthe.
Grootste ter wereld
Bij de ingebruikname op 17 april 1956 is de Dwingeloo Radiotelescoop, ook wel “DRT” genoemd, de grootste ter wereld. De schotel heeft een diameter van 25 meter en de hele constructie weegt maar liefst 120 ton. Het bouwwerk van 1 miljoen is gebouwd door Werkspoor en Philips, in samenwerking met verschillende universiteiten.
Imposant bouwwerk
De grote schotel, in vaktermen een ‘parabolische reflector’ of ‘spiegel’ genoemd, staat op vier wielen die over een rails lopen. De rails is op een betonnen fundering geplaatst. De spiegel kan worden gedraaid met drie motoren. Via een spil komen alle kabels de constructie binnen. Aan de voorkant van de spiegel zit een doos, waarin de ontvangstapparatuur is verwerkt. Achter de schotel staat een behuizing. Hierin bevinden zich de computers die alle ontvangen gegevens verwerken.
Neutral waterstof
De DRT werd door wetenschappers gebruikt voor het in kaart brengen van neutrale waterstof in de Melkweg. Ook zijn met de telescoop twee kleine sterrenstelsels in de buurt van de Melkweg ontdekt. Zij kregen de namen Dwingeloo 1 en Dwingeloo 2. Na 1998 raakte de telescoop in onbruik. Jarenlang werd er geen onderhoud gepleegd.
Rijksmonument
De vervallen telescoop werd in 2009 aangewezen als Rijksmonument. Beheerder ASTRON liet de telescoop in 2010 erkennen als industrieel erfgoedmonument. In 2011 werd door de overheid een subsidie verstrekt om de telescoop op te knappen. Op 5 april 2014 werd de telescoop heropend in aanwezigheid van de Amerikaanse astrofysicus en nobelprijswinnaar Joseph Hooton Taylor.
Zelf ontdekken
Je kunt de radiotelescoop zelf bezoeken. De entree is gevestigd in het Mullerhuis aan de Oude Hoogeveensedijk 6 te Dwingeloo.
Foto: Joop van Bilsen / Anefo – opening DRT door koningin Julia 17 april 1956.
Foto: RCE Beeldbank 10774-8246 – onderhoud aan DRT
Foto: RCE Beeldbank 530829 – onderhoud aan DRT